សំពះព្រះវិស្ណុលោកនៅអង្គរបុរីព្រះពុទ្ធសាសនានៅ

​​​​​​​​​​​​  អាស៊ីអាកគ្នេយក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តខ្មែរ​ សមយ័កាលស្ថិតនៅចន្លោះស

ម័យអង្គរ និងសម័យអាណាព្យាបាលបារាំងនៅឥណ្តូចិន

​ពោលគឺរវាងសតវត្សទី១៥​និងសតវត្សទី១៩។​​ជារើយ ៗ

សម័យនោះគេចាត់ថា ​​​​  “អវត្តមាន”។

​ត្បិតមិនដូចសម័យពីមុនេះ ហើយក៏មិនដូចចរន្តនោយោ

បាយ​​​​ សង្គម​ ព្រមទាំងវប្បធម៌នៃបណ្តាប្រទេស នានានៅ

អាស៊ីអាគ្នេយ៏ក្នុងសម័យប្រហាកប្រហែលគ្នា។

   សម័យកណ្តាលរបស់ប្រទេសខ្មែរពិបាកនិងកំនត់ថា

ជាពេលដែលសម្បូណ៌សប្បាយ​ និងលូតលាស់ ឬក៏ជា

ប្រទេសមួយដែលរីកចំរើនផ្នែកពានិជ្ជកម្មដែរ។​ ផ្ទុយទៅ

វិញ សម័យនេះបានស្តែងអោយឃើញនូវភាព បាត់បង់

បរាជ័យ ថមថយ និងអស្ថេរភាព។

                                                                      

    មានរឿងច្រើនណាស់ដែលនាំអោយគេយល់ឃើញថា

របៀបនេះ តែការលូតលាស់នៃព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទ

ដែលជឿទៅលើភាពមិនទៀងទាត់គឺជាមូលដ្ឋានចំបងមួយ។ ទន្ទឹមគ្នានេះដែរការបោះបង់ចោលព្រហ្មណ៏សាស

នានិងព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយាន ព្រមជាមួយការរីកចំ

រើននៃព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទពុំជំរុញអោយមានការចារ

សិលាចារឹកនិងការសាងសង់ប្រសាទថ្មធំៗដូចមុនទៀត

ទេ។ គួកត់សំគាល់ថា ព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទចាប់ផ្តើម

ចូលខ្លួនក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តខ្មែរចំពេលដែលសេដ្ឋកិច្ច និង

នោយោបាយចុះខ្សោយ។ គំនិតយល់ឃើញជាអវិជ្ជមាន

អំពីអរ្យធម៌ខ្មែរសម័យក្រោយអង្គរនេះ ដែលគ្របដណ្តប់

មកលើការសិក្សាស្រាវជ្រៀវប្រវត្តិសាស្រ្តខ្មែរសម័យនេះ

យ៉ាងហោចណាស់បណ្តាលមកពីការយល់ឃើញជា​វិជ្ជ

មានអំពីការចាកឬសចូលមកក្នុងសង្គមខ្មែរនៃព្រះពុទ្ធសា

សនាថេរវាទ។​

​​​            ជាការពិតណាស់សម័យកណ្តាលមានការកង្វះខាត់

ភស្តុតាងប្រវត្តិសាស្ត្រ។ ប្រសិនបើយើងប្រៀបធៀបយ៉ាង

សាមញ្ញចំពោះបរិមាណសិលាចារឹកសម័យមុន និងសិលា

ចារឹកដែលមាននៅសម័យកណ្តាលយើងឃើញថាខុសគ្នា

ដាច់។ ចំនួនសិលាចារឹកដ៏តិចតួចនេះធ្វើអោយពិបាកសរ

សេរប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរសម័យនេះ។សិលាចារឹកសម័យមុន

មានជាងមួយពាន់ផ្ទាំងដែលជាមូលដ្ឋានស្រាវជ្រៀវអស់

ជាងមួយសតវត្សមកហើយហើយភាគច្រើនត្រូវបានគេប

កប្រែ។  ពត៌មានដែលបានមកនោះមានតំលៃណាស់ ដើ

ម្បីរៀបចំកាលប្ឃវត្តិនៃការសោយរាជ្យរបស់ព្រះរាជា និង

អោយយើងយល់ច្បាស់អំពីការវិវឌ្ឍន៏នៃស្ថានភោពនោ

យោបាន  និងសាសនានៅសម័យបុរាណ។ ចំនែកសម័យ

កណ្តាលវិញសិលាចរឹកមានត្រឹមតែជាង១០០ផ្ទាំងប៉ុ

ណ្ណោះ។ សិលាចារឹកវិទូពិបាកនិងរៀបចំប្រវត្តិសាស្ត្រឲដូ

ចសម័យមុនណាស់។

​​​​           កង្វះខាតឯកសារស្រាវជ្រៀវជារឿងដែលយើងមិ

នអាចប្រកែកបានទេ​។   តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយប្រ

កានេះស្តែងចេញឲឃើញនូវការផ្លាស់ប្តូផ្នត់គំនិតប្រជាជន

នៅក្នុងសង្គម។  គំនិតយល់ឃើញអវិជ្ជមានអំពីសម័យ

ក្រោយអង្គរស្ទើរតែពុំជំរុញអោយមានការស្រាវជ្រៀវអារ្យ

ធម៌នៅសម័យនេះ។  រហូតដល់ក្រោយសតវត្សឆ្នាំ១៩៧០

ទើបមានការសិក្សាពីសិលាចារឹកសម័យកណ្តាល ហើយ

ស្រាវជ្រៀវដ៏ស្តួចស្តើងនេះធ្វើឡើងនៅក្រោមក្របខ័ណ្ឌនៃ

គំនិតដែលថាសម័យនេះជាសម័យដែលគេបោះបងចោល។គំនិតនេះធ្វើឲការសរសេរប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាឈរលើ

មូលដ្ឋានពី (មូកមួយ)៖ ១-សម័យអង្គររុងរឿង (២- យុគ

ងងឹតដែលត្រូងគេបំភ្លេចពោលគឺសម័យកណ្តាល) និង

៣- ការរកឃើញអង្គរឡើងវិញ។

         ការបោះពុម្ពផ្សាយអំពីប្រវត្តិសាស្រ្តខ្មែរដែលភាព

ច្រើនចងក្រងដោយពួកបស្ចឹមប្រទេសជាតមួយសតវត្ស

មកហើយនោះ  សម័យកណ្តាលត្រូវបានគេយកមកធ្វើ

ជានិមិត្តរូមស្រពិចស្រពិល។  និយាយរួមគេពំចាត់ទុកស

ម័យនេះថារុងរឿងអស្ចារ្យ និងខ្លាំងពូកែដូចសម័យបុរាណ

ទេ  ដែលជាហេតុពុំទាន់ទាញចំនាប់អារម្មណ៏ប្រវត្តិវិទូក្នុង

សម័យអាណានិគមចាស់នៃចក្រភពអង្គរ។  ទោះជាពិត

ដូចឆ្នេះក៏ដោយ  គេនៅរករក្សាសម័យកណ្តាលក្នុងតំ

ណើរការសរសេរប្រវត្តិសាស្ត្រដែរ។  សម័យនេះគេទុកជា

តំណាងនៃការបោះបង់ ដែលដាច់ចេញពីសម័យបុរាណ

 និងសន័យទំនើប ដោយលង់ក្នុងគំនិតជាអ​វិជ្ជមានដែល

យល់ថាសម័យក្រោយមិនអាចល្អជាងសម័យមុនបានទេ

។

          ​ ការប្រើភាសារ   ការបាត់បង់ និងការរកឃើញជា

ថ្មីវិញ នេះមិនជាគំនិតដែលបង្កើតដោយពួកអាណានិគម

តែឯនោះទេ។  អក្នស្រុកក៏ប្រើភាសារស្រដៀងគ្នានេះដែរ

នៅក្នុងឯកសារសរសេរមួយចំនួននៅក្នុងសម័យកណ្តាល

។  ឧទាហរណ៏ ដូចនៅក្នុងរឿងព្រេងមួយតំណាលថា៖

  នៅក្នុងសតវត្សទី១៦ ព្រះរាជាខ្មែរមួយអង្គ  ព្រះនាមអង្គ

ចន្ទ័ (ព្រះចន្ទ័រាជា) យាងទៅទាក់តំរីក្នុងព្រៃ ហើយប្រទះ

ឃើញថ្មមួដុំដែលកប់នៅក្នុងគុម្ពោតព្រៃ។  ព្រះរាជ និង

អក្នហែហមរបស់ទ្រង់យល់ថាថ្មនោះមិនមែនជាថ្មធម្មតា

ទេព្រោះឃើញមានពន្លឺចែងចាំង  ហើយគិតថាថ្មនេះជា

ទេពនិមិត្ត។  ព្រះរាជាក៏បញ្ជាអោយគេរានស្មៅនិងកាប់

ឆ្ការព្រៃចេញ។  ពេលនោះគេឃើញថ្មមួយដុំ ហើយមួយ

ដុំទៀតៗ រហូតទាល់តែឃើញប្រាសាទធំមួយ។  ក្រោយ

មកឃើញប្រាសាទដ៏ទៃទៀតនៅក្នុងតំបន់អង្គរ។​ ព្រះរាជា

អង្គនេះ ឬទាហានរបស់ទ្រងក៏យាងមកគ្រប់គ្រងអង្គរ។

 និងជួសជុលប្រាសាទទាំអឡាយនៅក្នុងតំបន់នេះ ហើយ

បង្ករបង្កើតជំនឿសាសនាមួយថ្មីនៅលើរាជធានីដែលបោះ

បង់ចោលអស់រយះពេលជាង១០០ដោយព្រះរាជាខ្មែរស

ម័យមុន។  ការប្រើពាក្យ​ ការបោះបង់ចោល និងការរក

ឃើញឡើងវិញ  បង្ហាញនូវគំនិតចង់ប្រួបបង្រួមទឹកដីនិង

វប្បធម៌ដោយផ្អែកទៅលើការរកឃើញតំនែលសំណង់ និ

ងសិល្បះបុរាណនេះ។  គំនិតនេះនៅតែមានឥទ្ធិពលយ៉ា

ងខ្លាំងក្នុងផ្នត់គំនិតខ្មែរ  ចំពោះអក្នជាតិនិយម។​​  រឿងព្រេ

ងមិនគួរអោយជឿថាជាការពិត តែវាជាការពិត។គួររំលឹក

ដែរថារឿងព្រេងនេះមានលំនាំប្រហាក់ប្រហែលនិងរឿង

ព្រេងមួយចំនួននៅតាមបណ្តាប្រទេសជិតខាង នៅក្នុងស

ម័យប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ហើយក៏ស្រដៀងគ្នានឹងរឿងព្រេ

ងខ្លះទៀតដែលនិយាយក្នុងតំបន់ផ្សេងៗនៅក្នុងប្រទេស

កម្ពុជាដែរ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ រឿងព្រេងនេះបាន

ឆ្លុះបញ្ជាំងការពិត តែជាការពិតនៅក្នុងសេចក្តីប្រៀបធៀប

 និងក្តីស្រមើលស្រមៃ។  គំនិតដែលចង់ធ្វើអោយដូចដើម

និងការរំលឹកទៅដល់បុរាណដ្ឋានអង្គរជាកត្តាសំខាន់នៅក្នុ

ងប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរចាប់តាំងពីសម័យក្រោយអង្គរ។

       ដូចដែលខ្ញុំបានបរិយាយពីខាងដើមរួចហើយថា នៅ

សម័យក្រោយអង្គរ យើងពុំមានពត៌មានច្រើនដែលអាច

អោយយើងដឹងពីសង្គមបរិយាកាសដូចកាលពីសម័យអង្គ

រឡើយ។  ចំពោះសម័យបុរាណ យើងមានភស្តុតាងច្រើន

ដូចជា៖ ប្រាសាទធំៗ  បដិមា សិលាចារឹកជាភាសាខ្មែរនិ

ងសំស្រ្តឹត និងឯកសារចិនជាដើម។ ចំនែកសម័យកណ្តា

លពុំសូវមានភស្តុតាងច្រើនទេ តែយើងអាចប្រមូលទិន្នន័

យពីប្រភពផ្សេងៗ ដូចជា៖ សំណល់វិហាព្រះពុទ្ធសាសនា

ថេវាទ  ស្លាកស្នាមជួសជុល និងកែប្រែប្រាសាទបុរាណ

សិលាចារឹក និង ព្រះពុទ្ធរូមុ ។ល៕ មកបញ្ជូលគ្នាដើប្បី

ស្វែងយល់អំពីអរ្យធម៌អង្គរក្រោយសម័យអង្គរបាន។ នៅ

ផ្នែកខាងក្រោមនេះខ្ញុំចង់បង្ហាញភស្តុតាងខ្លះអំពីការផ្លាស់

ប្តូរអង្គរពីរាជធានីនៃអាណាចក្រមួយ ជាបូជនីដ្ឋានយ៉ាង

សំខាន់សំរាប់ធ្វើរធម្មយាត្រា។

           ​​​​នៅពេលនេះហើយដែលអង្គម្ចាស់ក្លាយជានិមិត្តរូ

មនៃវប្បធម៌ដូចមានសព្វថ្ងៃនេះ។ សព្វថ្ងៃ អង្គរក្លាយជា

ទីពំនឹងផង និងជាគំនូនៃធម៌(សីលធម៌សណ្តាប់ធ្នាប់)ផង

​។  ពោលគឺពេលគេនិយាយដល់អង្គរ  គេនឹកទៅដល់ក្រុង

ទេពបុរាណនិងកិត្តិនាមរបស់ក្រុងនោះ។   ទទឹមគ្នានេះ

ដែរអង្គរក្លាយជាធម៌ ជារឿង និងជានិមិត្តរូននៃព្រះពុទ្ធសា

សនាថេរវាទ។  បូជនីយកិច្ចនូវអង្គរបានបង្ហាញពីការថែ

រក្សា និងការរំលឹកទៅដល់អតីតកាល ហើយព្រមពេល

ជាមួយគ្នា​នោះក៏ចង់ធ្វើអោយរឿងពីអតីត ទៅកើតមាន

ជាថ្នីនៅពេលអនាគត់ដែរ។  យើងប្រហែលជាអាចយល់

នូវទំនាក់ទំនងជាពិសេសរវាងសម័យក្រោយអង្គរជាមួយ

និង តំនែលវប្បធម៌នេះយើងអាចនិយាយបានថាជា  សេ

ក្តីសោកស្រណោះអាឡោះអាល័យដល់ភាបរុងុរឿងនា

អតីតកាល  ហើយអតីតកាលនេះឈរជាតំនាងអោយ

អនាគត់ដ៏ភ្លឺស្វាងមួយសំម្រាប់ប្រជាជនខ្មែរ។

ដោយ  អាស្លី ថមសុន

ប្រែដោយ​  វ៉ា អ៊ីនារិទ្ធ​  និង  ឃុត សុខាន

Read More

ប្រវត្តប្រាសាទអង្គរវត្ត

      ធាតពិតប្រទេសជាតិនីមួយៗដែលអាចមានវត្តមាននៅលើសំបកផែនដីយើងនេះ

សុទ្ធសឹងរបស់រឺវត្ថុធាតនានាសំរាប់តំនាងវប្បធម៍របស់ជាតិផ្សេងៗរៀងៗខ្លន។   ហើយ

ដើម្បីស្គាល់នូវវប្បធម៍​​​  របស់ខ្លួនមួយបានគឺ  ទាមទាអោយមានភស្តុដែលតំនាងអោយ

សម្បត្តិវប្បធម៍   ដែលជាមរតកតំនាងអោយដួងព្រលឹងជាតិរបស់ខ្លួន។  ដោយឡែក

ខ្មែរជាជនជាតិមួយក្នុងចំនោមជនជាតិនានាក្នុងលោកកីយនេះដែរ   ហើយក៏ពោពេញ

ទៅដោយធនធានធម្មជាតិ​​   និង​​  ផ្នែកវប្បធម៍មិនចាញ់ប្រទេសជាតិជិតខាងឡើយ។

     ជាពិសេសខ្មែរមានប្រាសាទរាប់សិបប្រាសាទ  ដែលជាស្នាដៃរបស់ស្ថាបនិកល្បីៗ

សុទ្ទសឹងតែជាកំពូលវិស្វាក់ករដែលពោពេញ  ទៅដោយសមត្ថភាពពេញខ្លួនដែលបាន

ក៍សាងឡើងគ្រប់តែទំព័រនៅក្នុងសម័យកាលនាប្រវត្តិសាស្រ្ត។​​​    ប្រាសាទបុរាណដ៍ច្រើ

នពេកពន់ដែលត្រូវបានក៍សាងឡើង  ពីផ្ទាំងសិលាសុទ្ទសឹងជា​​​វត្ថុធាតុដែលកំររកបាន

នៅលើសកលលោលនេះ។  ប្រាសាទនីមួយៗត្រូវបានក៍សាងឡើងដោយរចនាម៉ូតខុស

ៗគ្នាទៅតាមរចនាបទផ្សេងៗ   ដែលតំនាងអោយយុគសម័យកាលនីមួយៗតាំងពីបុរា

ណកាល។    ហើយស្នាដៃទាំងនេះក៍ជាផ្នែកមួយដែលមានតំលៃវិសេសវិសាលបំផុត

ដែលជំរុញ  អោយវប្បធម៍ខ្មែរឈានដល់កំពូលដែរ។      ទន្ទឹមនិងនេះកំរងឯកសារ

ប្រវត្តិសាសន៍   ក៍ដូចជាកំនត់ត្រា​​តាមរយ:សិលាចារឹកនានាក៍បានឪ្យិដឹងពីជីវិត្តប្រព្រិត្ត

ទៅនៃបុព្វ​បុរសខ្មែរ  គ្រប់តែជំនាន់ដែលបានបង្ហាញថាពួកលោលសុទ្ទសឹងតែធ្លាប់បាប

ឆ្លងកាត់នូវកាប្រយុទ្ធប្រឈមប្រឆាំងតតាំងទប់ទលនិងបញ្ឈប់ការឈ្លានពានគ្រប់ប្រភេ

ទដើម្បីបព្វហេតុបេតិកភណ្ឌ័ផ្សេងៗដើម្បីជាប្រយោជន៍ដល់កួនចៅដែលជាមនុស្សជំនា

ន់ក្រោយៗ    ជាសត្យានុម័តមនុស្សជំនាន់មុនដែលមានតួនាទីជាអក្នបង្កើតស្នាដៃរបស់

ខ្លួនតាមរយះការក៏សាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ននានា   ជាពិសេសគឺត្រួវសាងសង់នូវអ្វីដែល

ជាអច្ឆរិយរឺក៏ប្រាសាតបិរាណផ្សេងៗអោយបានច្រើនទៅតាមសមត្ថភាពដែលអាចធ្វើ

ទៅបាន    ពីព្រោះការសាងសង់ឡើងវាពិតជាមានតំលៃវិសេសវិសាលណាស់  ពីព្រោះ

វាបានបញ្ជាក់អោយមនុស្សជំនាន់ក្រោយបានដឹងអំពីរបបគ្រប់គ្រងប្រទេសជាតិនាស

ម័យកាលបុព្វបុរសជំនាន់មុនៗនិងបានឆ្លុះប​ញ្ជាំងអំពីសម្ថភាពមនុស្សជំនាន់នោះដល់

កំរិតណាពីសេសគឺសាងសង់ឡើងគឹដើម្បីទុក្ខជាកេតំនែលសំរាប់តំនាងអោយព្រះសិវះ

ព្រះព្រហ្ម  ដួងព្រលឹងដូនតាជំនាន់មុនៗដែលជាអាទីទេព   តំនាងអោយដួង ព្រលឹង

របស់ជាតិ។  និងជាពិសេស​វាជាវត្ថុទិពតាងតំនាងថា រាល់សម្មិផលក៏ដូចជាប្រាសាទ

ទាំងនេះវាជាកេមរតកដួនតាតំ​នាងអោយកូនចៅជំនាន់ក្រោយៗដឹងនិងជឿជាក់ថាពិ

តជាធ្លាប់មានជំនាន់មុនៗនិងជំនាន់ពួកយើងឈានចូលមកដល់នោះបើមិនជឿក៏មិន

កើត      ពីព្រោះវានូវមានវត្ថុតំនាងពាសពេញដី  ពេញផ្ទៃប្រទេសបែបនេះ។

Read More

ទេសភាពឆ្នេកែប

                           


                ទីក្រុងកែបគីជាទីក្រូងមួយក្នុងចំនោមទីក្រុងជាច្រើននៅក្នុងប្រទេសកម្ពជា។ ហើយទីក្រង

នេះផងដែរកឺមានទីតាំងនូវជាប់និងឆ្នេសមុទ្រ     ដែលមានឆ្នេស្រស់ស្អាតនិងមានភ្ញៀវ ទេសចរណ៏

ជាច្រើនចូលមកលេងកំសាន្ត។លើសពីនេះទៅទៀតនៅក្នុងទិក្តុងកែបក៏មានម្ហបក្រឿងសមុទ្រយ៉ា

ងឆ្អាញ់ពិសា។ដែលជាធ្នាក់សំរាប់ជួយទាក់ទាញ់ទៅដល់ភ្ញៀវទេសចរណ៏ដ៏សំខាន់សំរាប់ទិក្រុងនេះ។
មិនត្រឺមតែប៉ុនោះរាជរដ្ថាភិបាលកំពុងតែអភិវឌ្ឍលើគ្រប់វិសយ័ដូចជាវិសយ័ទេសចរណ៏  វិសយ៏សុខ
ភិបាល   វវសយ័អប់រំ   និង  វិសយ័ផ្សេងៗជាច្រើនទៀនដែលរាជរដ្ថាភិបាលកំពុងតែស្ចាសស្ចែងអភិ
វឌ្ឍអោយបានរឺងមាំជានិរន្ត។

Read More

ទេសភាពពិភពឈូក

        កាលណាយើងបានឃើនទេសភាពដ៍ស្រស់ស្អាតបែបនេះយើងមានអារម្នណ៏ថាសប្បាយរីករាយ
នឹងមានសេចក្កីសុខនោះដែ៕    ជាការពិតណាស់មនុស្សម្នាក់ៗតែងតែមានវិបត្ត   រឹមានទុក្ខកង្វល់ផ្សេ
ងៗដោយប្រការណាមួយ    ប៉ុន្តែរាល់ទុកកង្វល់ទាំងនោះនិងត្រូវបានបាត់បងទៅវិញ  ពេលដែលយើង
បានឃើងនូវទេសភាពដ៍ស្រស់ស្អាតនៅតំបន់ណាមួយ។

Read More

រូបសំណាកសេះសតំនាងផ្កូវចូលទេសចរណ៍ខេត្តកែប

  

   រូបសំណាក់សេះសគឹជារូបមួយសំរាពប់សំគាល់ថាគឹជាផ្លូវមួយសំរាប់ចូលទៅទស្សានៅទីក្រុងកែប
ដែលជាទីក្រុងមួយសំបូរទៅដោយ    តំបន់ទេសចរណ៍

Read More

ចំនេះដឹងនឹងការងារ

                                                  ចំនេះដឹងនឹងការងារ

ចំនេះដឹង    និងឋាន:តួនាទីរបស់មនុស្ស   ក៏មានឥទ្ធិពលទៅលើការប្រាស្រ័យទាក់ទង

របស់មនុស្សមិនទិចដែរ។   បើយើងមានចំនេះដឹងជ្រៅជ្រះ    ការនិយាយស្កីរបស់យើង

មានឥទ្ធិពលជាងអក្នដែលមានចំនេះដឹងទាបជាងយើង    ហើយបើយើងមានឋាន:តួនា

ទីធំដុំក៏មានឥទ្ធិពលនៅក្នុ   ងការប្រស្រ័យទាក់ទងផងដែរ។

              ​​​​ប្រភេទការងារ     ប្រភេទការងារដែលយើងធ្វើមានឥទ្ធិពលខ្លាំងខ្លា្ដដល់ការ

ប្រស្រ័យទាក់ទងគ្នារួមមាន  មេធា​វី    ជាវេជ្ជបណ្ឌិត   អ្នកនយោបាយ   កសិករ   កម្ម

ករ   អាជីវករ    សុទ្ធតែឥទ្ធិពលទៅលើការប្រើប្រាស់ការប្រស្រ័យទាក់ទងទាំងអស់។

បើយើងធ្វើការនៅក្រសួងមហាផ្ទៃ   ប្រហែលជាមានឥទ្ធិពលជាងនៅក្រសួងធម្មការ។

ប៉ុន្តែមុកអាជីបខុសគ្នា  មានឥទ្ធិពលខុសៗគ្នាអាជីប   ខ្លះមានឥទ្ធិពលខ្លាំង  មុខអាជីប

ខ្លះទៀតពុំសូវមានឥទ្ធិពល។    មានមនុស្សដែលសុខចិត្តលាក់បាំងពីមុខអាជីបរបស់

ខ្លួន    ដោយសារថាខ្លាចនៅពេល  ដែលគេដឹងពីការងាររបស់យើងហើយ   គេលែង

ស្រលាញ់យើង  លែងរាប់អានយើងដូចមុន។

        ជាការពិតណាស់ប្រសិន​បើយើងជាមនុស្សគ្នានចំនេះដឹងនិងគ្នានការទឹនោះ    ឥ

ទ្ធិពលក្នុងការប្រស្រ័យទាក់ទងជាមួយអ្នកដ៏ទៃ   កាន់តែចុះតិចទៅផងដែរ។របស់ដែលយើងមាននៅនឹងខ្លួនជៈឥទ្ទិពលមកលើយើង​​ នៅ

ពេលធ្វើទំនាក់ទំនងនៅក្នុងសង្គម។ បើយើងរបស់ល្អ​ យើងទទួលបានឥទ្ទិពលល្អតែបើយើងមានរបស់អាក្រក់នៅកក្នុងខ្លួន ផល់

អាក្រក់ក៍នឹងជៈមកលើយើងវិញដែរ។

​​​​​​​​​          ការខិតខំរៀនសូត្រអោយមានចំនេះដឹងជួយអោយយើងមានឥទ្ទិពលនៅក្នុងការ

រស់នៅក៍ដូចជាក្នុងការបា្រស្រ័យទាក់ទង។ អ្នក​មិនមានការចេះដឹង ទោះបីជានិយាយត្រូវក៍មិនសូវមានអ្នកណាយកចិត្តទុកដាក់ស្តាប់

ឬអនុវត្តតាមឡើយ។ ដូចគ្នានេះដែរបើយើងជា

អ្នកតូចតាច និយាយត្រូវយ៉ាងណាក៍គ្មាន អ្នកយកចិត្តទុកដាក់ស្តាប់ហើយគេមិនទុកចិត្តថែមទៀតផង។ មនុស្សភាគច្រើនស្តាប់ត

Read More

សជីវធម៍

          សុជី​វធម៍ក្នុងការប្រស្រ័យទាក់ទងគ្នា   គឺជារឿងមិនអាចមើលរំលងបានឡើយ។

សុជីវធម៍ដែលខ្ញុំលើកមកនិយាយពេលនេះ     គឺសំដៅលើការចេះគោរពគ្នាទៅវិញទៅ

មកនិងឪ្យតម្លៃគ្នាទៅវិញទៅមក       នៅពេលធ្វើរការទំនាក់ទីនងជាមួយគ្នា។    សុជីវ

ធម៍មានន័យថាតើត្រូ​វនិយាយប៉ុណ្ណា    និយាយពេលណា     ឈប់ពេលណាទុក

ពេលអោយគូរសន្ទានិយាយប៉ុណា។   ពិតណាស់ការប្រើពាក្យសម្តីដែលមានសុជីវ

ធម៍ទៅលើ  នណាម្នាក់គឺវាជាការល្អ​     វាធ្វើអោយគេពេញចិត្ត   ចូលចិត្តយើង   និង

  ធ្វើអោយម​នុស្សជាច្រើនរាប់អានយើង។      យើងក៏បានដឹងហើយថា   សង្គមជាតិ

នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះគេទទួលស្គាល់តែមនុស្សដែលមានចំនេះដឹង    ចេះគោរពចាស់

ទុំ  មានទំនួលខុសត្រូវលើខ្លួន   និង    មានសីលធម៍ខ្ពស់តែប៉ុនោះ។

Read More

សារះប្រយោជន៏នៃទឹកសមុទ្រ

     ទឹកសមុទ្រមានសារះសំខាន់ខ្លាំងណាស់ចំពោះមនុស្សគ្រប់ៗរូបក៏ដូចជាពិភពលោក

ទាំងមូល។បើយើងសញ្ជឹងគិតអោយដល់ទៅ  យើងឃើងថាប្រសិនបើគ្មានទឹកសមុទ្រ

នោះទេ  ជីវិត្តលើលោកក៏មិនអាចកើតមានបានដែរ។  ព្រោះថា​ជីវិត្តទាំងអស់នៅលើពិ

ភពលោកគឺត្រូវការទឹក  មិនថារុក្ខជាតិ  រឺមនុស្សសត្វនោះទេ  កាលណាគ្មានទឹកសមុទ្រ

គឺធ្វើអោយកំនកអាកាសក៏ពុំអាចកើតមានបានដែរ   នូវពេលណាដែលគ្មានកំនកអាកា

សគឺក៏ពុំអាចកើតមានទឹកភ្លៀងបានដែរ។    ហើយយើងទាំងអស់គ្នាក៏បានដឹងហើយ

ថានូវពេលដែលគ្មានទឹក  អ្វីៗក៏គ្មានដែរ។​​​​    លើសពីនេះទៅទៀតទឹកសមុទ្រក៏មានសា

រះសំខាន់ជាច្រើនទៀតដូចជា:   ជាតំបន់ទេសចរណ៏  ជាផ្លូវទឹកមួយដ៏សំខាន់សំរាប់នា

វាតូចធំធ្វើតំនើរ    ​    ជាងនេះទៅទៀតបានផ្តល់នូវត្រីក្តាម   និង      អាហារសមុទ្រជា

ច្រើនទៀត   មិនត្រឹមតែប៉ុននោះវាក៏បានផ្តល់ជាអំបិលដែលជាអាហារដ៏សំខាន់នៅលើ

ពិភពលោកផងដែរ។

Read More

ប្លងសាងសង់ឧទ្យានជាតិបូកគោ

      រូបនេះគឺជាគំរោងក្នុងការសាងសង់ឧទ្យានជាតិភ្នំបូកគោ     ដែលឧទ្យានជាតិនេះ

ធ្លាប់មានប្រវត្តិជាកាស៊ីណូកាលពីមុនមក   ហើយនៅពេលនេះឧទ្យានជាតិបូកគោកំ

ពុងតែអភិវឌ្ឍ។  ហើយការអភិវឌ្ឍនៅទីនោះជាច្រើនផ្នែកដូចជា  សងកាស៊ីណូជាថ្មី

មានសង់សណ្ឋាគាយ៉ាល្អប្រណិត​​ ដែលបំពាក់ទៅដោយឧបករណ៏ទំនើនៗ  និងប្រ

កបទៅដោយផាសុខភាព។   មឹនត្រឹមតែប៉ុនោះនៅទីនោះផងដែរក៏មានជ្រោះទឹកធ្លាក់

និង  សំណង់អគារពីបុរាណគួរអោយចង់គូយគន់។ 

Read More

ការរីកចំរើនរបស់ប្រទេសកម្ពុជា

       ចាប់តាំងពីប្រទេសកម្ពុជាបានរួចផុតពីរបបខ្មៅងងឹតមកឃើញថាប្រជាជនកម្ពុជា

បានរស់នៅប្រកបដោយសេចក្តីសុខ    បានសិក្សារៀនសូត្រ   និងមានសិទ្ធក្នុងការរស់

នៅ  ព្រមទាំងចេះស្វែងយល់នួវអ្វីដែលថ្មីដើម្បីអភិវឌ្ឍក្រុមគ្រួសារក៏ដូចជាប្រទេសជាតិ

ទាំងមូល។ ជាការពិតណាស់បច្ចុប្បន្នប្រទេសយើងមានដីធ្លី     មានផ្ទះជាកម្មសិទ្ធ  និង

មានអ្នកដឹកនាំជាច្រើន   នៅតាមសហគមន៏ក៏ដូចជានូវទូទាំងប្រទេសជាតិទាំងមូល។

លើសពីនេះទៅទៀតរាល់សហគមន៏ក៏ដូចជានៅបណ្តាប្រជុំជននានា   តែងតែមានស

ន្តិសុខជួយការពារ   ក៏ដូ​ចជាមានកងកំលាំងប្រដាប់អាវុធផងដែរដែលធ្វើអោយប្រទេស

ជាតិមានសន្តិភាព  និង  សេរីភាព។   មិនត្រឹមតែប៉ុនោះប្រទេសកម្ពុជានា ពេលបច្ចុបន្ន

ថ្វីត្បិតតែជាប្រទេសកម្ពុងអភិវឌ្ឍក៏ដោយក៏យើងឃើងថទទួលបាននូវការរីកចំរើនលើ

គ្រប់វិស័យដូចជា:​​    វិស័យកសិកម្ម ពានិជ្ជកម្ម​​  ឧស្សាហក្ម    និងវិស័យទេសចរណ៏។

Read More

ការធ្វើតំនើរកំសាន្តលើភ្នំបូកគោ

                                 នៅថ្ងៃទី៩  ខែកុម្ភះ  ឆ្នាំ២០១២  សិស្សានុសិស្សនិងលោកគ្រូអ្នកគ្រូទាំងអស់
រួមជាមួយអធិការនៃសាលាដុនបូស្កូឈ្មោះលោកឪពុកសំណាង  បានធ្វើតំនើរកំសាន្តមួយនៅលើភ្នំបូ
កគោ។ ភ្នំបូកគោគឺជាភ្នំមួយដែលមានកំពស់ជាង១០០០គីឡូមែត   ហើយក៏ជាភ្នំដែលជាប់ចំនាត់ថ្នាក់
លេខ២ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ៕   នៅលើភ្នំបូកគោគឺមានទេសភាពស្អាតស្រស់បំព្រង   មានថ្មដា
មានជ្រោះទឹកធ្លាក់ជាច្រើនៗជាន់ រូមជាមួយសត្វព្រៃជាច្រើនប្រភេទផងដែរ។    លើសពីនេះទៅទៀត
នៅលើកំពូលភ្នំដ៏សែនខ្ពស់នោះផងដែរក៏មានកាស៊ីណូ  រូមជាមួយនិងព្រះវិហារ និងសំណង់អាគារចា
ស់ៗ   ដែសបានក៏សាងតាំងពីជំនាន់បារាំងមកស្រុកខ្មែរឯនោះ។

Read More

ផ្ទៃមេឃស្រទន់

កាលណាអាកាសធាតុអំណោយផលជាពិសេសនៅពេលថ្ងៃរសៀលគឺធ្វើអោយផ្ទៃមេឃមានសភាព

ស្រស់បំព្រងគូជាទីគូយគន់​​​  ផ្ទៃមេឃដែលមានសភាពគួជាទីគូយគន់នេះ  វាអាចបំបែអារម្មណ៏មនុស្សនៅ

ពេលដែលមិនសប្បាយដោយសារវិបត្តិអ្វីមួយអោយយើងមានអារម្មណ៏សប្បាយរីករាយ  និងបានធូស្បើ

យមួយចំនូនតូចឬក៏អាច១០០%តែម្តង។

Read More